Bài viết được dịch từ: The Difference Between Innovators and Entrepreneurs – Steve Blank. Bài viết trình bày ý kiến của Steve Blank về sự khác nhau cơ bản giữa 1 nhà cải cách (innovator) và 1 doanh nhân (entrepreneur). Mời các bạn các cùng theo dõi.
Một lưu ý nhỏ: đại từ “tôi” ở đây ám chỉ tác giả Steve Blank. Một số đoạn sẽ có kí hiệu “ND” – đây là các chú thích của người dịch
Thời gian vừa qua, tôi nhận được một lá thư cảm ơn từ 1 học viên đã tham dự một buổi nói chuyện của chúng tôi. Điều tôi nói dường như đã truyền cảm hứng cho cô ấy:
Tôi hầu như đã nghĩ chúng ta cần để trở thành doanh nhân (entrepreneur) là sự sáng tạo và độc đáo. Nhưng bây giờ tôi đã nghĩ khác: Doanh nhân là người làm cho mọi thứ diễn ra. Điều đó cần sự tập trung, siêng năng, kỷ luật, linh hoạt và kiên trì. Họ có từ một ý tưởng biến nó thành thứ có tác động lớn (đối với xã hội – ND). Các doanh nhân cũng là người tạo ra những bước tiến, thích nghi và điều chỉnh kế hoạch cho mọi vấn đề được đưa ra
Trích bức thư gửi đến tác giả Steve Blank
Trong thập kỉ gần đây, tôi đã và đang quan sát những sinh viên kỹ thuật của chúng tôi, cũng như gần 1500 khoa học gia giỏi nhất tại NSFIC (National Science Foundation Innovation Corps) tham gia đóng góp vào các startup xu hướng mới: mạng xã hội, vật liệu mới, dữ liệu lớn, thiết bị y tế, phân tích – chẩn đoán, theo dõi sức khỏe, trị liệu y tế, bitcoin – blockchain, machine learning (nhánh của trí tuệ nhân tạo), drone, robotic, etc…
Mốt số những nhà đổi mới (innovator) tầm cỡ thế giới được tuyển dụng bởi những công ty lớn với mức lương phù hợp, như những vận động viên chuyên nghiệp. Một số tự mình lập cho mình những mô hình kinh doanh của riêng họ
Điều mà tôi chú ý đó là: khá ít những nhà đổi mới (innovator) giỏi nhất trở thành những doanh nhân thành công
Việc trở thành 1 chuyên gia trong 1 lĩnh vực công nghệ cụ thể hiếm khi khiến bạn có năng lực trong lĩnh vực thương mại. Việc xây dựng 1 công ty sẽ cần những nhóm kỹ năng rất khác so với xây dựng một mạng lưới thần kinh nhân tạo (neural network – tham khảo thêm về trí tuệ nhân tạo và deep learning – ND) bằng Python hoặc xây dựng ứng dụng blockchain phi tập trung (decentralized blockchain apps) trong Ethereum.
Không điều gì làm tôi có thể vui hơn việc chứng kiến những học viên của chúng tôi đạt được điểm cao (và họ có thể sẽ nói, chúng tôi đã khiến họ phải làm việc chăm chỉ cho chính họ). Nhưng dù như vậy, tôi vẫn phải nhắc nhở học viên của mình: Khách hàng không hề quan tâm đến bảng điểm của bạn.
Cho đến khi chúng ta có thể tính điểm cho các khả năng: tính kiên cường, tính tò mò, sự nhanh nhẹn, tháo vát, khả năng nhận dạng vấn đề, sự kiên trì và niềm đam mê đối với khách hàng – sản phẩm thì hầu như không có mối tương quan nào giữa một sinh viên giỏi và một doanh nhân thành công
Hầu hết các startup công nghệ vĩ đại hiện tại – Oracle, Microsoft, Apple, Amazon, Tesla – đều được xây dựng bởi một đội ngũ mà lãnh đạo là người có khả năng kinh doanh. Tôi nói điều này không đồng nghĩa: bạn có kỹ năng chuyên môn cao thì bạn không thể xây dựng một công ty thành công, điều này không đúng.
Tôi muốn nói đến ở đây: Nếu muốn xây dựng một công ty có thể phát triển phụ thuộc vào tìm được sự thỏa mãn giữa sản phẩm và thị trường (product/market fit), có đủ khách hàng, tài chính đủ, đủ nhân viên tốt, kênh phân phối tốt,… còn nhiều thứ khác. Đó là những kĩ năng kinh doanh (entrepreneurial skills) mà bạn phải có sớm nhất hoặc tìm 1 co-founder có các kỹ năng đó
Vậy bài học cho các doanh nhân ở đây là gì
- Khởi nghiệp là một sứ mệnh, chả phải công việc được trả lương đâu
- Sứ mệnh là thứ gì đó bạn cảm thấy cần phải làm theo, nó cho bạn phương hướng và mục đích để theo đuổi, nhưng nó không đảm bảo tiền lương hàng tháng
- Nó cho phép bạn tạo ra sức hút để tuyển dụng người khác, khiến khách hàng tin tưởng mua hàng và khiến VC rót tiền cho mô hình kinh doanh
- Nó sẽ là động lực cho bạn tiếp tục đứng dậy khi khách hàng nói không, khi nhà đầu tư cười vào ý tưởng của bạn hoặc khi bạn thất bại trong việc biến startup của bạn thành Facebook hoặc SpaceX thứ hai
Steve Blank, dịch bởi ThanhHo từ HCMUT-TBI
Tìm hiểu thêm về tác giả Steve Blank và các tác phẩm của ông được dịch sang tiếng Việt:
Tài liệu tham khảo
- Bách Khoa Toàn Thư Về Khởi Nghiệp – The Startup Owner’s Manual: Tiki, Fahasa và Shopee
- 4 Bước Chinh Phục Đỉnh Cao – The 4 Steps to the Epiphany: Tiki
